نگاهی تطبیقی بر آموزه مهدویت در مصداق‌پژوهی آیه ۴۱ سوره حج

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

چکیده

در اندیشه ناب و اصیل اسلامی، یکی از باورها، ایمان به ظهور منجی است. اثبات مصداق اصلی منجیکه طبق عقیده عموم مسلمانان اعم از شیعه و اهل سنت، سراسر روى زمین را پر از عدل و داد مى‏کند، بعد از آنکه ظلم و جور همه جا را گرفته باشد، دلایل متفاوتی دارد. نخستین نکته‌ای که پس ‌از این نظریات و آراء برای کارهای علمی راه‌گشاست، معارف عمیقی است که درباره ادله انسان کامل مطرح‌ شده است. یکی از این ادله، آیه ۴۱ سوره حج است. درباره مصداق آیه 41 سوره حج در تفاسیر، نظرات مختلفی وجود دارد. نوشتار حاضر با شیوه عقلی و نقلی و با گردآوری داده‌ها، از راه جمع‌آوری کتاب­خانه‌ای، درصدد تبیین مصداق اصلی آیه شریف مذکور با نگاهی تطبیقی است. بعد از گردآوری اطلاعات، آنها را با روش توصیفی-تحلیلی نوشته است. آنچه از سیر در روایات پیرامون این آیه و نظرات مفسران شیعه و سنی و احتمالاتی که مطرح است، به دست می­آید، این مطلب روشن می­شود که با وجود برخی روایات که ظهور بدوی در تطبیق آیه بر حضرت حجت (ع) را دارد، نمی‌توان ایشان را مصداق منحصر به فرد آیه دانست؛ زیرا تمامی روایات، از باب جری و تطبیق است. بنابراین، مفهوم وسیع آیه، همه افراد با ایمان و مجاهد را در برمی‌گیرد، اما بارزترین و کامل­ترین مصداق آن در عصر حاضر، حضرت مهدی (عج) است.

کلیدواژه‌ها